Serdecznie polecamy książkę autorstwa:
Olgi Czeranowskiej, Sławomiry Kamińskiej Berezowskiej i Bartosza Miki
„Nestorki i nestorzy polskiej socjologii pracy: wybrane problemy”
Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2022
Ebook dostępny na stronie Wydawnictw Uniwersytetu Śląskiego – do pobrania bezpłatnie
O książce:
Publikacja jest efektem realizacji projektu „Nestorzy polskiej socjologii pracy”, którego autorami są członkowie Sekcji Socjologii Pracy PTS. Projekt obejmował zarówno analizy działań socjologów- praktyków, którzy funkcjonowali w dobie PRL w zakładach pracy, jak i socjologów- akademickich, którzy skoncentrowani byli na pracy badawczej. Analizy wyników zgromadzonych danych zostały więc podzielone właśnie w oparciu o kryterium nurtu socjologii zorientowanej na praktykę i socjologii akademickiej.
W prezentowanej publikacji skupiono się tylko na tym drugim nurcie ze szczególnym uwzględnieniem socjologów pracy skupionych na Uniwersytecie Śląskim i na Uniwersytecie Gdańskim. Dodatkowo jednak publikacja nawiązuje do uznanych badaczy socjologii pracy z całej Polski, w tym następujących: Danuty Dobrowolskiej, Juliusza Gardawskiego, Marii Holstein-Beck, Krystyny Janickiej, Henryka Januszka, Wiesławy Kozek, Jolanty Kulpińskiej, Witolda Morawskiego, Jana Sikory, Edwarda Sołtysa, Danuty Walczak-Duraj, Roberta Woźniaka. Są to właśnie tytułowi nestorzy i nestorki socjologii pracy, których uzupełniają jeszcze przedstawiciele środowisk badawczych z UŚ i UG. W publikacji są cytowane fragmenty autoryzowanych wywiadów pogłębionych tych badaczy.
Ze względu na problem męskocentrycznego charakteru dorobku socjologii pracy w rozważaniach o jej badaczach – mężczyznach i badaczkach, szczególną uwagę zdecydowano się poświęcić tym ostatnim i przyjąć feministyczną perspektywę analiz subdyscypliny. Zgodnie z tak przyjętą perspektywą podjęto też szerzej problematykę badań prestiżu pracy z perspektywy płci.
Całość rozważań jest przedstawiona w kontekście przemian społeczno-gospodarczych, jakie miały miejsce w Polsce po II wojnie światowej, stąd w publikacji umieszczone są szersze fragmenty autoryzowanych wywiadów z socjologami akademickimi funkcjonującymi w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Śląskiego, w tym z profesorem Januszem Sztumskim (pierwszym kierownikiem Zakładu Socjologii Przemysłu w UŚ w Katowicach), profesor Urszulą Swadźbą (dotąd aktywnie prowadzącą badania z zakresu socjologii pracy) oraz z doktorem Edwardem Sołtysem (na którego biografii szczególnie odbiły się represje stanu wojennego w Polsce, co spowodowało jego decyzję o emigracji).
Z założenia proponowana publikacja ma dwa zasadnicze cele, po pierwsze ma przyczynić się do wypełnienia luki w spojrzeniu na historię subdyscypliny z feministycznej perspektywy, a po drugie ma być nawiązaniem do millsowskiej wyobraźni socjologicznej, zwłaszcza w jej wymiarze krytycznym (opisywanym też przez Giddensa). Ponadto wiąże się z nadzieją na możliwości wykorzystania walorów badań jakościowych i rezygnacji z anonimizacji w opisie procesów instytucjonalizacji socjologii pracy i dróg zawodowych jej nestorów.